JUKADO (JKD) JIU JITSU – MODERN SELF DEFENSE
Historia i ogólna koncepcja systemu
Swój system / szkołę mistrz Bruce Tegner opracował w 1963 roku. Nazwa JUKADO została utworzona na podstawie pierwszych liter, trzech sztuk walki tworzących system. JU – Judo / Ju Jitsu , KA – Karate, DO – Aikido. Do programu zostały dołączone techniki walki z przyrządami. Do czarnego pasa adept poznaje techniki walki Yawarą I Tambo. Od czarnego pasa, Tanto i Bo.
Program Jukado został oficjalnie opracowany w 1963 roku. Przyjęto również system stopni, który został ostatecznie zmodernizowany w 1967 i jest obowiązujący do chwili obecnej. W polskiej szkole JKD system stopni jak i program jest bardziej rozbudowany.
Pierwszy niebieski pas został nadany w 1963 roku. Bruce Tegner traktował stopnie szkoleniowe i mistrzowskie podobnie jak klasy mistrzowskie w sporcie. Miały odzwierciedlać poziom techniczny ćwiczącego, a nie być fetyszem. W tradycyjnych systemach nauczanych w owym czasie w USA czy Europie (nie wspominając Azji) panowały wręcz feudalne stosunki miedzy nauczającymi a uczącymi się. Stopień określał pozycję ćwiczącego w grupie, system kastowy był widoczny w każdym miejscu. Trening był prowadzony w brutalny sposób. Przede wszystkim instruktor czy mistrz nie zawsze objaśniali sens nauczanych technik zmuszając swoich uczniów do mechanicznego naśladowania ruchów.
Bruce Tegner przede wszystkim wyeliminował w swoich klubach system kastowy. W sposób przystępny dla ćwiczącego przekazywał swoją wiedzę. Sztukę wojenną sprowadził do poziomu sztuki walki, podobnie jak prawie 100 lat temu uczynił to wielki twórca Judo Kodokan, mistrz Jigoro Kano. Wyeliminował ze swojego programu techniki niebezpieczne. Uważał , że tzw. „hartowanie ciała” w postaci specjalnego utwardzania pięści, rozbijanie przedmiotów nie ma sensu. Większość ludzi przychodzących do jego klubów było amatorami. Takie rygorystyczne metody nie były im potrzebne. Na kursach samoobrony mistrz Tegner nauczał jak unikać zagrożeń. Wracając do stopni nie używał nomenklatury japońskiej, jak również nazwy technik przekazywał w języku angielskim.
Komentarz trenera Ryszarda Jóźwiaka
W latach 1974 -1980 wdrażałem w Polsce system walki wręcz (samoobrony) Jukado (JKD). Pierwsza oficjalna sekcja powstała w Wołominie w 1977 roku. Dzięki pomocy Soke Bruce Tegnera od którego otrzymywałem materiały szkoleniowe następował stały progres. Dalsze losy JKD zostały opisane w rozdziale „Moja przygoda z Jukado „. Kontynuacją systemu Jukado jest Kempo Tai jutsu (KTJ). KTJ na przestrzeni lat zmieniło się w sztukę walki z bardzo rozbudowanym programem w którym uwzględniony jest również kierunek sportowy. JKD zostało stworzone z myślą o prostym, nieskomplikowanym systemie samoobrony dla przeciętnie wysportowanego człowieka. Program szkoleniowy Jukado jest alternatywą dla Kempo Tai jutsu. Podobnie jak Soke Bruce Tegner zrezygnowałem z nomenklatury japońskiej.
Soke Bruce Tegner
Pierwowzorem Kempo Tai Jutsu była szkoła Bruce Tegnera – JU KA DO
Soke Bruce Tegner (1929 – 1985)
Bruce Tegner urodził się w 1929 roku w Chicago , w stanie Ilinois w USA. Ciekawa jest zbieżność dnia i miesiąca urodzenia Bruce Tegnera i wielkiego twórcy Judo, mistrza Jigoro Kano. Obaj urodzili się 28 października z tym, że mistrz Kano w roku 1860. Oboje rodzice Bruce Tegnera byli profesjonalnymi instruktorami Judo i Jiu Jitsu jak również ekspertami europejskich systemów walki wręcz. Bruce Tegner trening sztuk walki rozpoczął w wieku dwóch lat. Oczywiście nie były to klasyczne treningi, ale przeznaczone na ukształtowanie pewnego stereotypu ruchowego. W wieku ośmiu lat rozpoczął swoją przygodę ze sztukami walki. Rodzice zapewnili mu możliwość treningu u najlepszych w owym czasie mistrzów Judo, Jiu Jitsu i Karate mieszkających na terenie USA. Przez pewien czas trenował u legendarnego, japońskiego mistrza Judo i Jiu Jitsu Shozo Kuwushima. Amerykanie mieli od początku szeroki kontakt z najlepszymi mistrzami Judo i Jiu Jitsu z Kodokanu. Na początku 1905 roku mistrzowie Tomita i Maeda dali kilka pokazów judo (m.in. w Akademi Wojskowej w West Point, Columbia Uniwersity). Od roku 1906, Tsunejiro Tomita, przez 7 lat, uczył Judo na Columbia University w Nowym Jorku. Shozo Kuwashima (5 dan Kodokan judo), przybył do USA w 1916 roku, w roku 1919 otworzył swój klub Judo w Chicago. Z mistrzem Shozo Kuwashima wiąże się również polski akcent. Odwiedził nasz kraj w 1934 roku i dał kilka pokazów głównie samoobrony dla policjantów. Jednocześnie dość wysoko ocenił ich umiejętności. W tym samym roku Kazimierz Laskowski, znany propagator sportów walki wydał podręcznik “Samoobrona w 17 chwytach”, która w dużej mierze oparta była na doświadczeniach japońskiego mistrza. Nie zaniedbywano też kontaktów z ekspertami zachodnich systemów walki wręcz takich jak Zapasy, Boks czy Savate. W wieku 15 lat w rodzinnym Dojo prowadził treningi samoobrony z dorosłymi osobami, co było ewenementem w ówczesnych czasach. W wieku 17 lat zdobył 1 dan w Judo . Teraz może to nie jest jakimś doniosłym wydarzeniem, ale wtedy zdobycie czarnego pasa było o wiele trudniejsze. Mając 21 lat ( w 1949 r ). zdobył tytuł mistrza Stanu Kalifornia w Judo i zdał egzamin 2 dan w Judo. Kalifornia była w tym czasie mekką Judo w Stanach Zjednoczonych i tam znajdowały się najlepsze kluby i ćwiczyli najlepsi zawodnicy w USA. Bruce Tegner w swoich poszukiwaniach na niwie sztuk walki nie ograniczał się jedynie do walki wręcz bez broni. Poznał i praktykował kilka systemów z zakresu Kobudo m.in. Tambo, Yawara, Tanto, Jo i Bo. W 1953 (dyplom wystawiony z datą 6 lipca 1953 r.) od Prezesa Towarzystwa Karate Shukohkai, mistrza Tani Chochiro otrzymał stopień 5 dan, co również było wielkim wydarzeniem w świecie sztuk walki. Przez kilka lat trwała jego przygoda z Hollywood ( lata 1952 – 1967 ) . Nauczał wielu aktorów walki wręcz, samoobrony i Judo. Jego uczniami byli m.in. Ricky Nelson , znany piosenkarz i i jedna z gwiazd ” Ozzie i Harriet “TV show. Zdobył on czarny pas w szkole Bruce Tegnera. Inne gwiazdy to James Coburn i George Reeves .
Był też konsultantem do spraw scen walki wręcz przy wielu produkcjach filmowych. Najbardziej znane i spektakularne były sceny walki pomiędzy Frankiem Sinatrą i Henry Silvą w filmie Manchurian Candidate z 1962.
Pokazane w choreografii sceny walki wręcz stały się klasykami gatunku i na wiele lat standardem w filmowych produkcjach. Bruce Tegnera był też znym aktorem filmowym i telewizyjnym. Karierę zawodową rozpoczął w 1959 roku filmem pt. “Town Girls”, w reżyserii Charles F. Haas, w którym grał rolę Nicka. Wśród obsady występowali m.in Robert Hardy Andrews i Robert Smith. Później do obsady filmu dołączyli : Mamie Van Doren, Mel Tormé, Ray Anthony, Margaret Hayes, Paul Anka, Cathy Crosby, Gigi Perreau, Elinor Donahue itp. Brał udział również w popularnych wówczas serialach i filmach takich jak: “The Marriage-Go-Round”, “The Adventures of Ozzie i Harriet”, w 1967 zagrał w filmie “Good Times”, zapaśnika.
W latach 60-tych i 70-tych XX wieku opracował system walki wręcz, którego nauczał służby mundurowe jak również FBI. Był tez trenerem Judo w klubach policyjnych. Bruce Tegner był pierwszym mistrzem i szkoleniowcem, który rozwiał mit „czarnego pasa” jako supermena. Określał posiadacza stopnia Dan mianem wybitnego sportowca, który wyróżniał się dużą skutecznością na tle innych trenujących. Młodym czytelnikom może takie sformułowania wydają się śmieszne, ale azjatyccy mistrzowie sztuk walki w celach komercyjnych opowiadali różne historie na temat super skuteczności ich systemów. Dopiero po wielu latach, kiedy stworzono oficjalne turnieje MMA, życie zweryfikowało wiele opinii i potwierdziło racje mistrza Tegnera. Nie muszę chyba dodawać, że jego odważna postawa nie spotkała się z „życzliwym” przyjęciem środowiska. Drugim mitem, z jakim rozprawił się Soke była opinia, że sztukami walki powinni zajmować się tylko bardzo sprawni młodzi ludzie. Bruce Tegner sklasyfikował naukę sztuk walki na trzy grupy. Pierwsza to samoobrona dla wszystkich, druga to sportowa rywalizacja dla „klasycznych” sportowców i walka wręcz dla służb mundurowych. W szkoleniu z zakresu samoobrony kierował się indywidualnością ćwiczącego – jego predyspozycjami psychofizycznymi, wiekiem jak i doborem technik. Tak dobierał techniki samoobrony, aby były maksymalnie proste i zarazem rozwijały zaniedbane zdolności motoryczne. Dla służb mundurowych, w zależności od jej specyfiki przygotowywał kursy , które były maksymalnie przydatne dla danej grupy. Duży nacisk kładł na wybór taktyki w czasie samoobrony i psychiczne nastawienie. Prowadził też pierwsze indywidualne kursy samoobrony dla kobiet.
Zasłynął jako autor wielu publikacji z zakresu sztuk walki. Ponad 80 jego publikacji przetłumaczono na wiele języków i wydrukowano na kilku kontynentach. Jest również wymieniony w Encyklopedia Americana. W tamtym okresie trudno było o literaturę na temat sztuk walki. Dzięki jego publikacjom, które w inteligentny sposób były skierowane dla wszystkich grup od dzieci począwszy po osoby dorosłe Amerykanie zyskali spora dawkę wiedzy na temat sztuk walki. Cieszyły się one wielką popularnością na targach książek.
Mistrz Tegner stale podnosił swoje kwalifikacje. Studiował anatomię w odniesieniu do sportu i sztuki walki. Zagłębiał się w tajniki Kuatsu. Skończył również specjalistyczny kurs i został instruktorem amerykańskiego Czerwonego Krzyża z zakresu resuscytacji krążeniowo – oddechowej. Swoje doświadczenia opublikował w książce pt. : Nerve centres & pressure points for Karate, Ju Jitsu & Atemi Waza”
W połowie lat 1970-tych, Bruce Tegner nauczał Judo i samoobronę w Moorpark College i Ventura College, w południowej Kalifornii. Pracował również jako instruktor Judo w ramach specjalnego programu resocjalizacyjnego w Zakładzie Kryminologii w College Moorpark. W dniu 5 kwietnia 1977 roku ożenił się z długoletnią przyjaciółką Alicją Mc Grath pochodzącą z Calgary, stan Alberta w Kanadzie, wybitną działaczką polityczną. Jego żona była przez wiele lat jego współpracownikiem przy publikacjach jego książek. Mistrz Tegner odszedł od nas 28 kwietnia 1985 roku.